» » WIERZĘ I WIEM « «
_ __ ___ ____ _____ ______
« « Bóg-kosmos-panteizm-materia-duch » »
6. Od panteizmu do pneumy
Panteizm wywodzony już w niektórych kosmogoniach a występujący w wielu systemach filozoficznych stawia znak równości pomiędzy Bogiem a przyrodą; dla zwolenników panteizmu boskie jest wszystko co istnieje, bowiem boski pierwiastek ma przenikać całą materię, rzeczywistość. Bóg jest Naturą. Innymi słowy Wszechświat czy Kosmos to Bóg. Już od czasów stoików, w tym poglądów jakie prezentował Marek Aureliusz, panteizm próbował być też umiejscawiany jako ogniwo dla uzasadnienia idei „panpsychizmu".
Boska natura świata, rezygnacja z postrzegania Boga osobowego była niezbędną formułą aby móc przejść właśnie do idei „neumy”, do podstaw „panpsychizmu”. Pojęcie pneumy oznacza dla stoików właśnie życie oraz stanowi źródło wszystkich przemian jakie zachodzą w całym Wszechświecie. To wspaniale rozwinie w swej filozofii Giordano Bruno, pisząc o przemianach kolei losu, o wiecznym kołowrocie wydarzeń utożsamianych z całością i ze wszystkim, co istnieje. Tutaj blisko do powiązania tego z mądrością chińskiej księgi przemian „I Cing”, posługującej się kategorią wiecznych zmian dwóch pierwiastków: yang i yin. Mimo, ze wynikają one z niezmiennej zasady o której powiada mędrzec Lao Cy jaką jest Tao, która nie będąc w ruchu, w ruch wprawia wszystko. A do idei panteizmu nawiąże z kolei Baruch Spinoza.
Pneuma jest pojmowana jako rozum świata, jako esencja, która wszystko przenika i ożywia. To pojęcie stoików posłuży potem do zbudowania bloku filozoficznego o nazwie pneumatologia, zakładającego możliwość udowodnienia, iż człowiek jest istotą duchową i jako taka istota opiera się na czymś wyższym niż on sam, czymś wobec niego transcendentnym, przewyższającym go. [c.d.n.]
○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○
mens cordis ▪ myśl serca ▪ mens cordis ▪ myśl serca ▪ mens cordis
myśl serca ▪ mens cordis ▪ myśl serca ▪ mens cordis ▪ myśl serca
○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○●○
272 ○●○ Dobry Bóg ustanowił granice ludzkiej mądrości, nie zakreślił jedynie granic jej głupocie - a to nie jest uczciwe. [Konrad Adenauer]
273 ○●○ Ilekroć mnie trwoga ogarnie w Tobie pokładam nadzieję. W Bogu uwielbiam Jego słowo, Bogu ufam, nie bede się lękał: cóż może uczynić mi człowiek? [Ps56, 4-5]
274 ○●○ Kto kocha siebie a nie Boga, nie kocha siebie; kto natomiast kocha Boga a nie siebie, siebie kocha. [św. Augustyn (Aureliusz Augustyn z Hippony)]
_ __ ___ ____ _____ ______ ___________ ______________ ... cum Deo !
|